Zapiski z jednego dnia…
Wieczorem popsuł się Groszek. I to w trasie, konkretnie w Zielonce, kiedy Piotr Grabowski i Amir wieźli na Zachodnią 18-letniego uchodźcę, który po piekle przeżytym w Polsce miał trafić dzięki Anna Dzhura do specjalnego ośrodka dla starumatyzowanych ofiar wojny w Estonii. Na szczęście taksówką Amir zdążył chłopaka odstawić na autobus do Rygi, gdzie zapiekują się i wyślą w dalszą drogę wolontariusze Rubikusa.
Dostaliśmy jednak mocno po kieszeni… na koncie znowu nie tyle zero, ile minus (oczywiście ogarnęliśmy chłopakowi bilet).
Dima
Jego historia jak w soczewce skupia błędy popełniane przy próbach niesienia pomocy uchodźcom. Chłopiec umyka “systemowi”, na Ukrainie nie ma właściwie nikogo, tym bardziej w Polsce, jako małoletni wjeżdża do Polski, kończy potem 18 lat, a więc po 4 miesiącach wylatuje na bruk z ośrodka dla uchodźców jako “dorosły” (po 120 dniach uchodźca powinien płacić za miejsce w ośrodku 40 zł za dobę, po 180 – 60). Doświadcza wielu miesięcy bezdomności, podejmuje nawet próbę samobójczą.
Potrzebuje przede wszystkim znaleźć się w normalnych warunkach, mieć co jeść i gdzie spać, trafić do szkoły i na pewno przydałaby mu się terapia. Ale dopada go pomoc w postaci wysłania do… szpitala psychiatrycznego na dwa tygodnie. Szczęściem lekarze oszczędzają mu dalszych tego typu doświadczeń, tyle że z powrotem ląduje na ulicy. Tym razem dopada go wielka organizacja “pomocowa”, która z polskiej ulicy ma pomysł odesłać go na ulicę ukraińską (nie ma tam, powtarzam, nikogo, kto by się nim zajął). Szczęściem Anna Dzhura (która w uratowała już dziesiątki “trudnych” przypadków, wobec których system jest bezradny) ma pomysł i w ciągu jednego dnia załatwia młodemu wyjazd do ośrodka dla osób w jego stanie w Estonii. Załatwiamy w ciągu dnia wszystkie formalności, za ostatnią kasę na koncie kupujemy bilet na wieczór… i wtedy psuje się Groszek. Na szczęście Amir zawozi młodego na dworzec taksówką.
Praktycznie całe Święta nie ma na Wschodniej Wi-Fi, sieci nie ma nadal, a jest już czwartek. Uchodźcy nie mają jak kontaktować się ze swoimi koordynatorami z organizacji zapewniających relokację, rodzinami, etc. Nie wygląda, żeby się ktoś spieszył z załatwieniem tej fundamentalnej potrzeby.
Rusłan
Żona została na terenach okupowanych z dzieciakami. Wysłała go do Niemiec, gdzie ma sprawdzić, czy mogą tam uciec i jakie warunki. Po wielu przygodach dotarł na Wschodnią i tak się rozpędził, że złożył dokumenty na ukraiński paszport, nim uzyskał numer PESEL. A musi go mieć, jeśli ma otrzymać miejsce do spania na ponad miesiąc, bo tyle trwa wyrobienie paszportu. W jednym z urzędów dzielnicowych jeszcze przed Świętami odmawiają mu, bo… nie ma nawet ukraińskiego dowodu osobistego (zabrano mu go, kiedy złożył wniosek o paszport). Ma wprawdzie dokument potwierdzający złożenie wniosku, kopię dowodu, dokument poświadczający przekroczenie granicy rosyjsko-łotewskiej i działającą w telefonie ukraińską aplikację Diia – czyli wszystkie dokumenty w wersji elektronicznej (ale Polska nie uznaje ukraińskiej cyfryzacji, pozostając w epoce papierowej), ale to w tym akurat urzędzie nie wystarcza, mimo że specustawa mówi wyraźnie, że numer PESEL można nadać i na oświadczenie uchodźcy. Wczoraj jedziemy do innego urzędu, gdzie znają ustawę lepiej i załatwiamy sprawę. Przy okazji też miejsce z jedzeniem na czas oczekiwania na paszport. Rychło w czas, bo 3 stycznia Rusłan bez tego numeru znalazłby się na ulicy.
Faustyna Horn z Humanitarni oraz Piotr Grabowski i Amir z Asymetryści w 4 punktach Gorąco Polecam. Smaki z piekarni zdobywają 67 kg pysznego jedzenia dla uchodźców dzięki Foodsharing Warszawa.
Marina i Oleksandr
Małżeństwo uchodźców mieszkające w Polsce, reszta rodziny znalazła pomoc we Francji. Oboje mają status UKR przy numerach PESEL, więc są objęci polską ochroną. Mają też paszporty, więc mogą swobodnie podróżować po strefie Schengen wedle przyjętych w UE oraz krajach strefy zasad. No i coś ich podkusiło wybrać się z wizytą do tej rodziny. Jechali przez Niemcy i poprosili o informację policjanta na dworcu. “Pomógł” im tak, że ich zatrzymano i po 24 godzinach wydano nakaz opuszczenia strefy Schengen, ponieważ “nie mają karty pobytu w kraju UE” – mimo że mają potwierdzoną nadaniem statusu ukr ochronę w Polsce. “Dla nas to nie jest żaden dokument” – oświadczył im niemiecki funkcjonariusz z uśmiechem. Na Wschodnią dotarli prosto z Niemiec, szukając pomocy w tym, jak odkręcić całkowicie bezprawne działanie niemieckich służb. Odsyłamy ich do prawników dwóch organizacji, aby natychmiast napisali odwołanie, trzeba zdążyć przed 31 grudnia. Oczywiście nikt między świętami a 2 stycznia nie pracuje w tych NGO-sach, więc właśnie piszemy do nich, aby pilnie zajęli się sprawą.
Po drodze do konsulatu ukraińskiego po dokumenty Dimy wpadamy jeszcze w odwiedziny do namiotu wsparcia Humanitarni, zawożąc Faustyna Horn zawsze potrzebne torby z niezbędnikiem higienicznym dla pań. Wieczorem Piotr Grabowski dzwoni z informacją o awarii Groszka. Radzą sobie z Amirem, udaje się zdążyć z Dimą na autobus do Rygi, skąd wolontariusze wyślą go do Talinna.
To był zwykły dzień na Wschodniej. Dziś następny… dla nas 648.
Działamy tylko dzięki Waszemu wsparciu. Od 21 miesięcy wykonujemy obowiązki państwa, samorządów i wielkich organizacji pomocowych bez żadnej pomocy z ich strony. Wynajem Groszka to 4800 PLN miesięcznie (najtaniej w Warszawie), oprócz tego na paliwo wydajemy ok. 1000 PLN tygodniowo, codziennie pomagając kilkudziesięciu uratowanym osobom. A bywają dni, kiedy pomagamy ponad stu. Numer konta, linki do zrzutki i PayPal na końcu posta.
Relokacja międzynarodowa uchodźców/international relocation of refugees Asymetryści/ Ogólnopolski Strajk Kobiet/ TPU – Towarzystwo Przyjaciół Ukrainy in the NRC – Norwegian Refugee Council at East Railway Station in Warsaw.
Każda wasza wpłata ratuje życie ludzi i zwierząt – ofiar rosyjskiej napaści na Ukrainę/ Each of your contributions saves the lives of people and animals – victims of the Russian assault on Ukraine.
numer konta bankowego fundacji Asymetryści/Asymmetrists Foundation bank account number:
PLN
13 1140 2004 0000 3302 8076 9295
EUR
IBAN PL73 1140 2004 0000 3612 1816 2973
lub/or:
również/also
